Ύπνος: ο σύμμαχος του εγκεφάλου Γράφει ο Καθηγητής Φυσικής Αγωγής Σταύρος Λιλόγλου
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα των Νέων, εκείνες τις ώρες ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες της ημέρας: ανατρέχει στις πρόσφατες μνήμες, τις σταθεροποιεί, τις αντιγράφει και τις ταξινομεί, έτσι ώστε να είναι πιο χρήσιμες την επόμενη μέρα. Συγκεκριμένα, ο ύπνος δεν ισχυροποιεί μόνο τη μνήμη, αλλά επιτρέπει στον εγκέφαλο να σκανάρει τις καινούργιες αναμνήσεις και να ξεχωρίζει τι αξίζει να κρατηθεί από αυτές. Όταν μία εικόνα περιέχει συναισθηματικά στοιχεία, ο ύπνος μπορεί να διατηρήσει τα πιο σημαντικά από αυτά και να αφήσει τις υπόλοιπες «άχρηστες» πληροφορίες να ξεθωριάσουν. Μπορεί να αναλύσει ομάδες αναμνήσεων για να ανακαλύψει τις σχέσεις μεταξύ τους ή να αναγνωρίσει την ουσία τους, βοηθώντας μας να βρούμε τη σημασία της νέας μας γνώσης. Κατά το στάδιο RΕΜ στον ύπνο, ο εγκέφαλος βρίσκεται στην πιο ενεργή του φάση. Όμως, το ανενεργό στάδιο αποδεικνύεται εξίσου σημαντικό, σύμφωνα με τους ερευνητές Ρόμπερτ Στίγκολντ και Τζέφρι Ελενμπόγκεν, που γράφουν τα συμπεράσματα της έρευνάς τους στο περιοδικό «Scientific Αmerican». Ο κοιμισμένος εγκέφαλος ξεδιαλύνει πρώτα τα γεγονότα και τις πληροφορίες της ημέρας και τα χωρίζει σε κατηγορίες ανάλογα με το θέμα τους. Έπειτα, ψάχνει για συνδέσεις που θα μας βοηθήσουν να τα καταλάβουμε και τα ενώνει σε αναγνώσιμα πακέτα, σαν κομμάτια ενός παζλ, σε διαφορετικά σημεία της νύχτας. Έτσι, τα διάφορα στάδια του ύπνου χειρίζονται συγκεκριμένα είδη πληροφοριών. Τουλάχιστον έξι ώρες ύπνος βελτιώνει τη μνήμη αλλά και την ικανότητα μάθησης. Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι ο ύπνος διευκολύνει την ανάλυση νέων αναμνήσεων, βοηθώντας τον εγκέφαλο στην επίλυση προβλημάτων και στην εξαγωγή συμπερασμάτων. Φαίνεται, επίσης, ότι ο εγκέφαλος χρειάζεται λίγο χρόνο για να επεξεργαστεί τις πληροφορίες και να τις αξιοποιήσει κατάλληλα. Και σε αυτό βοηθά ο ύπνος. Αν μάλιστα χάσουμε τον ύπνο μας ή δεν κοιμηθούμε τουλάχιστον έξι ώρες, οι μνήμες της ημέρας μπορεί να πάνε χαμένες.