Δεν είναι η πρώτη φορά που η χώρα βρίσκεται στο έλεος της πύρινης λαίλαπας.
Είναι όμως η πρώτη, εδώ και πολλά χρόνια, που η απουσία του ίδιου του πρωθυπουργού και των κυβερνώντων είναι τόσο εκκωφαντική που προκαλεί το κοινό αίσθημα.
Στις επικρίσεις που δέχτηκε η κυβέρνηση τις τελευταίες εβδομάδες για παραλείψεις και μοιραία λάθη συνολικά στην αντιπυρική πολιτική προστέθηκαν πλέον και οι συμπεριφορές που έδωσαν μια γεύση οίησης της εξουσίας, δοκιμάζοντας τις αντοχές και τις ανοχές της κοινωνίας.
Το κοντράστ ήταν αποκαλυπτικό: από τη μία η κοινωνία με τους πολίτες και τις διαθέσιμες δυνάμεις του κράτους να δίνουν τη μάχη και από την άλλη ο άφαντος κ. Τσίπρας να απολαμβάνει αμέριμνος τις διακοπές του, αποφεύγοντας να κάνει έστω και μία δημόσια παρέμβαση.
Η φωτιά την περασμένη εβδομάδα στην Αττική έφερε όλη την κυβερνητική παθογένεια στο προσκήνιο και εξέθεσε προσωπικά τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Παρότι είχαν προηγηθεί άλλες καταστροφικές πυρκαγιές, όπως στη Μάνη, στο Θορικό, στα Κύθηρα κ.α., που λογικά θα έβαζαν κάθε πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς σε εγρήγορση και ετοιμότητα, οι κυβερνώντες αντιμετώπισαν την κατάσταση ελαφρά τη καρδία αφήνοντας τα πράγματα στον αυτόματο πιλότο των υπηρεσιών, παρότι είναι πασιφανές ότι στην Ελλάδα ο κρατικός μηχανισμός χρειάζεται στενή πολιτική επίβλεψη για να λειτουργήσει αποτελεσματικά τέτοιες ώρες.
Ουδείς επίσης σκέφτηκε ότι η ενεργοποίηση και η παρουσία της πολιτικής ηγεσίας σε μια δύσκολη στιγμή δεν σχετίζεται κυρίως με το αμιγώς επιχειρησιακό σκέλος της υπόθεσης, αλλά αναφέρεται και στο ψυχολογικό κομμάτι, ιδίως στο μήνυμα αλληλεγγύης και στήριξης που εκπέμπει προς την κοινωνία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η φωτιά στη βορειοανατολική Αττική ξέσπασε από το μεσημέρι της περασμένης Κυριακής και, παρά τις τρομακτικές διαστάσεις που πήρε σχεδόν αμέσως, ο κ. Τσίπρας επέλεξε να εμφανιστεί μόλις την Τετάρτη και αφού η πυρκαγιά είχε τεθεί υπό έλεγχο αργά από το βράδυ της Τρίτης.
Η εμφάνισή του ήταν εσπευσμένη και φάνηκε να αποφασίστηκε μετά την κατακραυγή που είχε ξεσηκωθεί στα social media, αλλά και τη σκληρή κριτική της αντιπολίτευσης.
Ουσιαστικά, το Facebook και το Twitter τον ξετρύπωσαν!
Αλλωστε, επί τρεις ημέρες οι κυβερνώντες ισχυρίζονταν ότι δεν χρειάζεται να είναι παρών ο πρωθυπουργός της χώρας, καθώς οι μηχανισμοί του κράτους λειτουργούν και οφείλουν να λειτουργούν μόνοι τους. «Τι θα κάνει ο πρωθυπουργός; Θα σηκώσει τη μάνικα και θα σβήνει φωτιές;» απαντούσαν περιπαικτικά στα κριτικά σχόλια που διατυπώνονταν επίσημα από την αντιπολίτευση, αλλά και με τη μορφή χιονοστιβάδας στο Διαδίκτυο!
Κι όμως, μόλις έσβησε η φωτιά ο κ. Τσίπρας εμφανίστηκε ελικοπτεράτος, ανατρέποντας την επιχειρηματολογία των ίδιων των συνεργατών του!
Εντέλει, η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Αθήνα ήταν ολιγόωρη. Περίπου στο στυλ «ήλθε, είδε και απήλθε». Αφού έκανε μία πτήση πάνω από τα καμένα και μετέβη σε ένα πυροφυλάκιο στο Πολυδένδρι, συγκάλεσε λίγο αργότερα σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου -από την οποία εκδόθηκε μία ανακοίνωση- και έκτοτε... αγνοείται και πάλι!
Εφυγε προφανώς ξέγνοιαστος και αδημονώντας να επιστρέψει στην αγκαλιά της ζεστής θάλασσας και του καλοκαιρινού αγέρα!
Για να μην έχουν και τύψεις που επιστρέφουν στις διακοπές τους μετά την πυρκαγιά, οι συμμετέχοντες στη σύσκεψη δεν παρέλειψαν να ευλογήσουν τα γένια τους και φρόντισαν να επισημάνουν τι άτιμο στοιχείο της φύσης είναι ο αέρας, θυμίζοντας έτσι την αλήστου μνήμης δήλωση του κ. Βύρωνα Πολύδωρα περί «στρατηγού ανέμου».
Οπως ανακοίνωσαν με κάθε επισημότητα, μάλιστα, «ο κρατικός μηχανισμός λειτούργησε παρά τις εκατοντάδες πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν σε πολλές περιοχές της χώρας (Αττική, Ζάκυνθο, Ηλεία, Κύθηρα κ.α.) και τους ισχυρούς ανέμους που άλλαζαν συνεχώς κατεύθυνση»!
Το διπλό σφάλμα
Η εμφάνιση του πρωθυπουργού αποδείχθηκε ότι ήταν απόφαση της τελευταίας στιγμής, υπό την πίεση των γεγονότων και γι’ αυτό πρόχειρα προετοιμασμένη.
Ουσιαστικά προκάλεσε περισσότερα προβλήματα στην κυβέρνηση απ’ όσα προσπάθησε να λύσει και σίγουρα την εξέθεσε διπλά. Το μόνο που ενδιέφερε ουσιαστικά το επιτελείο του Μαξίμου ήταν να υπάρχουν, για την ιστορία, φωτογραφίες του κ. Τσίπρα στην περιοχή των καμένων.
Να μην κλείσει το θέμα με την παντελή απουσία του και να μην καταγραφεί ότι παρέμεινε εξαφανισμένος ακόμα και μετά τη μάχη, κατά την αποτίμηση της κατάστασης.
Η όλη παραμονή του στον χώρο των καμένων εκτάσεων είχε και μια θεατρική πλευρά σε συνδυασμό και με ολίγη... από δημόσιες σχέσεις!
Ο κ. Τσίπρας μπήκε σε ένα ελικόπτερο της Πυροσβεστικής και με συνοφρυωμένο ύφος έδειχνε να ενημερώνεται από κάποια έγγραφα και αξιωματικούς του Σώματος.
Ή δεν είχε μεριμνήσει κανείς να του δώσει από πριν ό,τι στοιχεία χρειαζόταν να γνωρίζει, ή το έκανε απλώς για το φωτογραφικό ενσταντανέ, διότι οι ενημερώσεις, ενώ όλα έχουν τελειώσει, δεν έχει κάποιο νόημα να γίνονται σε τέτοιες συνθήκες και όχι σε κάποιο γραφείο.
Στη συνέχεια αγκάλιασε και φωτογραφήθηκε, σχεδόν με την ελαφρότητα των selfie, με τους ανθρώπους της Πυροσβεστικής, για τους οποίους δύο και τρεις ημέρες μέρες νωρίτερα οι κυβερνώντες έλεγαν ότι «δεν χρειάζονται την παρουσία και τις κατευθύνσεις του πρωθυπουργού για να κάνουν τη δουλειά τους»!
Η επικοινωνιακή αυτή κίνηση του πρωθυπουργού σημαδεύτηκε όμως από δύο πολιτικά ολισθήματα:
Καταρχάς ο κ. Τσίπρας δεν ήταν καν σωστά ενημερωμένος, ούτε περίμενε κιόλας να εκδοθούν τα επίσημα στοιχεία για το εύρος της καταστροφής.
Επιπόλαια, αν όχι και υποκριτικά, για επικοινωνιακούς και μόνο λόγους δήλωσε ότι κάηκαν 15.000 στρέμματα, ώστε να ισχυριστεί βάσει τούτου ότι η φωτιά έκανε περιορισμένη ζημιά, ειδικά σε σχέση με άλλες χρονιές.
Εδειξε μάλιστα περίπου ικανοποιημένος από την αποτίμηση αυτή παρά την αυθαιρεσία του υπολογισμού!
Ωστόσο, μία ημέρα μετά το Αστεροσκοπείο της Αθήνας ανέβασε την έκταση της καμένης γης στα 27.000 στρέμματα (σχεδόν διπλάσια δηλαδή της πρωθυπουργικής εκτίμησης), ενώ αρχικά είχε κάνει λόγο για 39.000 στρέμματα, αριθμό τον οποίο απέσυρε στη συνέχεια επικαλούμενο... λάθος.
Πέραν αυτού, όμως, η πρωθυπουργική εμφάνιση στα καμένα βουνά είχε και έντονο το άρωμα της χειραγώγησης της ενημέρωσης ως αποτέλεσμα προφανώς της δυσφορίας για τη δημοσιογραφική κάλυψη των πυρκαγιών ανά την Ελλάδα και την κριτική στην κυβερνητική αβελτηρία, αλλά και της αγωνίας μήπως κάποια «ενοχλητικά» Μέσα χαλάσουν τη φιέστα!
Κατά παράβαση κάθε κανόνα δεοντολογίας και δημοκρατικής συμπεριφοράς, έγινε επιλογή των τηλεοπτικών καναλιών που θα ήταν παρόντα στην επίσκεψη του πρωθυπουργού, ενώ αποκλείστηκαν δύο τηλεοπτικοί σταθμοί και οι δημοσιογράφοι τους, οι οποίοι απομακρύνθηκαν με αστυνομική συνοδεία!
Η συμπεριφορά αυτή καταδικάστηκε μεν από την ΕΣΗΕΑ, αλλά οι κυβερνώντες εξασφάλισαν, έστω και δεχόμενοι την κατακραυγή του σωματείου των δημοσιογράφων, το «αποστειρωμένο» περιβάλλον όπου κινείται ο πρωθυπουργός.
Ο ρόλος του... Κυριάκου
Στην εσπευσμένη, έστω και ολιγόωρη, επιστροφή του κ. Τσίπρα φάνηκε να παίζει ρόλο και ο... κ. Κυριάκος Μητσοτάκης. Κάνοντας και ο πρόεδρος της Ν.Δ. κριτική από τον τόπο των διακοπών του, αντιλήφθηκε ότι πρέπει να εμφανιστεί αυτοπροσώπως και να μη στέλνει μόνο τους βουλευτές του στο πεδίο της μάχης - παρά τον εντελώς συμβολικό χαρακτήρα που έχει μια τέτοια παρουσία στελεχών της αντιπολίτευσης. Την πρόθεση αυτή του κ. Μητσοτάκη φέρεται να πληροφορήθηκε έγκαιρα το πρωθυπουργικό επιτελείο, που ειδοποίησε τον κ. Τσίπρα, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να σπεύσει και να προλάβει τον πολιτικό του αντίπαλο.
Οι κυβερνώντες έκαναν πάντως και σε αυτή την περίπτωση ένα «θεσμικό φάουλ», με τους άπειρους και μάλλον αδύναμους πολιτικά συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη να μην μπορούν να διαχειριστούν ούτε μία απλή κατάσταση. Μόλις έγινε γνωστή η πρόθεση του κ. Μητσοτάκη να επισκεφθεί το κέντρο επιχειρήσεων, οι παρόντες εκεί υπουργοί Νίκος Τόσκας και Δημήτρης Τζανακόπουλος προσφέρθηκαν, λέει, να τον ενημερώσουν για την κατάσταση! Ουδέποτε όμως ακολουθείται τέτοια πρακτική. Οι εκάστοτε αρχηγοί και τα στελέχη της αντιπολίτευσης που κάνουν τέτοιες επισκέψεις δεν πάνε να κάνουν πολιτική συζήτηση με τους υπουργούς, ούτε να στήσουν κάποιο ιδιότυπο ντιμπέιτ... Επισκέπτονται τους αρμόδιους του κρατικού μηχανισμού, ενημερώνονται για τα επιχειρησιακά και εκφράζουν τις θέσεις τους! Δεν είναι του... υπουργού το κέντρο επιχειρήσεων, ούτε μπορεί η κυβέρνηση να καπελώσει μια δραστηριότητα της αντιπολίτευσης.
Το μυστήριο των διακοπών του Α. Τσίπρα
Η υπόθεση με τις πυρκαγιές και την απουσία του κ. Αλέξη Τσίπρα έφερε στην επιφάνεια και το πώς διαχειρίζεται το Μέγαρο Μαξίμου το ζήτημα των διακοπών του πρωθυπουργού. Μυστικότητα, υπεκφυγές, μισόλογα και απροθυμία να παράσχει ενημέρωση.
Ουδείς γνωρίζει πού βρίσκεται για μέρες ο κ. Τσίπρας, με τους επιτελείς του να εφαρμόζουν μία ιδιότυπη τακτική που απλώς επιβεβαιώνει κατά τα λοιπά την «αναφυλαξία» τους για τα μέσα ενημέρωσης και τον φόβο μήπως χρησιμοποιηθούν οι διακοπές για άσκηση κριτικής. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρόκειται για φαινόμενο που απαντάται συχνά στον δυτικό κόσμο.
Οι διακοπές όλων των ηγετών δημοκρατικών κρατών δεν αποτελούν κρατικό μυστικό. Ανακοινώνονται και γνωστοποιούνται ακόμα και λεπτομέρειες. Δεν νοείται ηγέτης μιας χώρας να απουσιάζει από τα καθήκοντά του και να μη γνωρίζουν οι πολίτες πού βρίσκεται!
Αυτό ίσχυε εν πολλοίς και στη χώρα μας, τουλάχιστον για τους περισσότερους προκάτοχους του κ. Τσίπρα και για τις περισσότερες περιπτώσεις. Ουσιαστικά είναι η πρώτη φορά που δεν γνωρίζει κανείς πού είναι ο πρωθυπουργός της χώρας, πού παραθερίζει και με ποιους.
Σαν να θεωρείται το όλο θέμα απόρρητο, ως να υπάρχει κάτι που επιβάλλεται να μείνει κρυφό, μακριά από φωτογράφους και δημοσιογράφους. Ισως βέβαια να είναι και λογικό. Κατά το παρελθόν έχει δεχτεί κριτική γιατί έκανε βόλτες με πολυτελές γιοτ αμφιλεγόμενου επιχειρηματία φίλου του ή επειδή παραθέρισε σε πολυτελή βίλα άλλου επιχειρηματία στα Επτάνησα.
Προφανώς οι συνεργάτες του είναι της λογικής πως όταν ο κ. Τσίπρας επιμένει σε στυλιστικές επιλογές που δήθεν παραπέμπουν σε επαναστάτη ηγέτη, όπως η αποφυγή γραβάτας, δεν μπορεί να παραθερίζει ως αστός.
via