Η ΑΥΠΝΙΑ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
Γράφει ο καθηγητής φυσικής αγωγής Σταύρος Λιλόγλου
Η έλλειψη ύπνου και η παχυσαρκία είναι οι δύο επιδημίες που μαστίζουν τις ανεπτυγμένες χώρες και απορρέουν από τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Και οι δύο συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους, καθώς η έλλειψη ή η κακής ποιότητας ύπνου οδηγεί αναπόφευκτα στην κατανάλωση περισσότερης ποσότητας φαγητού. Όπως δήλωσε στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» η πνευμονολόγος και διευθύντρια της Μονάδας Μελέτης Ύπνου του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου Αναστασία Αμφιλοχίου, ο καλός ύπνος σχετίζεται με την καλή σωματική και ψυχική υγεία, και η έλλειψή του επιβαρύνει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία. Αυτή είναι εν γένει η άποψη των ειδικών. Ωστόσο, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον ύπνο, που κλιμακώνονται από τη μερική στέρηση έως τη χρόνια αϋπνία. «Ο ύπνος με την ψυχική μας υγεία έχουν σχέση κότας-αυγού, το ένα δηλαδή γεννάει το άλλο και το ανάποδο», σημειώνει ο καθηγητής Ψυχιατρικής Κωνσταντίνος Σολδάτος. Και επεξηγεί: «Η κατάθλιψη γεννάει την αϋπνία, αλλά ταυτόχρονα εξετάζεται η αϋπνία ως πρόδρομο σύμπτωμα της κατάθλιψης. Είναι γεγονός ότι το 80% των ανθρώπων που πάσχουν από κατάθλιψη έχουν κακή ποιότητα ύπνου, όμως αϋπνία μπορεί να εμφανιστεί και σε κάποιον μη πάσχοντα από κάποιο συμβάν ή μία δύσκολη κατάσταση. Αν η αϋπνία εμφανίζεται τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μηνός, μιλάμε για χρόνια αϋπνία. Τα άτομα με χρόνια αϋπνία έχει παρατηρηθεί ότι διατρέχουν 40 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κατάθλιψη από τους υπόλοιπους που κοιμούνται κανονικά». Όπως κατέδειξε μελέτη, η αϋπνία είναι η πιο συνηθισμένη διαταραχή ύπνου και την αντιμετωπίζει 1 στους 3 ενήλικες σε κάποια φάση της ζωής του. Το 30% των ενηλίκων έχουν εμφανίσει αϋπνία περισσότερες από μία φορά ενώ το 10% των Ελλήνων, σύμφωνα με επιδημιολογική μελέτη που βρίσκεται σε εξέλιξη, υποφέρει από χρόνια αϋπνία.
«Η έλλειψη ύπνου μπορεί ακόμη και να σκοτώσει. Πειραματόζωα που κρατήθηκαν άυπνα για μερικά 24ωρα κατέληξαν είτε από αιμορραγία του πεπτικού συστήματος είτε από εγκεφαλικό», επισημαίνει ο κ. Σολδάτος. Μία από τις άμεσες συνέπειες της διαταραχής στον ύπνο είναι η κατανάλωση περισσότερης ποσότητας φαγητού και μάλιστα κακής ποιότητας. Όπως εξηγεί η κυρία Αμφιλοχίου, «η έλλειψη ύπνου αυξάνει την γκρελίνη- ορμόνη που αυξάνει την όρεξη- και μειώνει τη λεπτίνη, που είναι ανορεξιογόνος, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να ζητάει περισσότερες αμυλούχες τροφές και εμείς να καταλήγουμε χαράματα στην πόρτα του ψυγείου ή στα φαστφουντάδικα μετά το ξενύχτι». Υπάρχουν βέβαια και οι «short sleepers», εκείνοι δηλαδή που αναζωογονούνται με λιγότερο από 7 ώρες ύπνο την ημέρα και δεν εμφανίζουν κανένα πρόβλημα. Είναι όμως ελάχιστοι. «Οι περισσότεροι έχουμε ανάγκη από 7 έως 9 ώρες ύπνου, ενώ σημαντικός παράγοντας για την καλή υγεία είναι ο μεσημεριανός ύπνος που δυστυχώς τείνει να καταργηθεί» υπογραμμίζει η κυρία Αμφιλοχίου.
Δέκα απλές συμβουλές για ήρεμο ύπνο:
1) Μην τρώτε ή πίνετε μεγάλες ποσότητες πριν πέσετε για ύπνο
2) Να ξαπλώνετε και να σηκώνεστε από το κρεβάτι τις ίδιες ώρες κάθε μέρα
3) Αποφύγετε τη νικοτίνη, την καφεΐνη και το αλκοόλ το βράδυ. Οι ουσίες αυτές είναι διεγερτικές
4) Να ασκείστε συστηματικά
5) Δώστε προτεραιότητα στον βραδινό ύπνο
6) Φτιάξτε την κατάλληλη ατμόσφαιρα
7) καθιερώστε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν κοιμηθείτε
8) Επιλέξτε αναπαυτικό στρώμα και μαξιλάρι
9) Πηγαίνετε για ύπνο μόνο όταν είστε πραγματικά κουρασμένοι
10) Τα υπνωτικά χάπια είναι η έσχατη λύση
Γράφει ο καθηγητής φυσικής αγωγής Σταύρος Λιλόγλου
Η έλλειψη ύπνου και η παχυσαρκία είναι οι δύο επιδημίες που μαστίζουν τις ανεπτυγμένες χώρες και απορρέουν από τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Και οι δύο συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους, καθώς η έλλειψη ή η κακής ποιότητας ύπνου οδηγεί αναπόφευκτα στην κατανάλωση περισσότερης ποσότητας φαγητού. Όπως δήλωσε στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» η πνευμονολόγος και διευθύντρια της Μονάδας Μελέτης Ύπνου του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου Αναστασία Αμφιλοχίου, ο καλός ύπνος σχετίζεται με την καλή σωματική και ψυχική υγεία, και η έλλειψή του επιβαρύνει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία. Αυτή είναι εν γένει η άποψη των ειδικών. Ωστόσο, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον ύπνο, που κλιμακώνονται από τη μερική στέρηση έως τη χρόνια αϋπνία. «Ο ύπνος με την ψυχική μας υγεία έχουν σχέση κότας-αυγού, το ένα δηλαδή γεννάει το άλλο και το ανάποδο», σημειώνει ο καθηγητής Ψυχιατρικής Κωνσταντίνος Σολδάτος. Και επεξηγεί: «Η κατάθλιψη γεννάει την αϋπνία, αλλά ταυτόχρονα εξετάζεται η αϋπνία ως πρόδρομο σύμπτωμα της κατάθλιψης. Είναι γεγονός ότι το 80% των ανθρώπων που πάσχουν από κατάθλιψη έχουν κακή ποιότητα ύπνου, όμως αϋπνία μπορεί να εμφανιστεί και σε κάποιον μη πάσχοντα από κάποιο συμβάν ή μία δύσκολη κατάσταση. Αν η αϋπνία εμφανίζεται τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μηνός, μιλάμε για χρόνια αϋπνία. Τα άτομα με χρόνια αϋπνία έχει παρατηρηθεί ότι διατρέχουν 40 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κατάθλιψη από τους υπόλοιπους που κοιμούνται κανονικά». Όπως κατέδειξε μελέτη, η αϋπνία είναι η πιο συνηθισμένη διαταραχή ύπνου και την αντιμετωπίζει 1 στους 3 ενήλικες σε κάποια φάση της ζωής του. Το 30% των ενηλίκων έχουν εμφανίσει αϋπνία περισσότερες από μία φορά ενώ το 10% των Ελλήνων, σύμφωνα με επιδημιολογική μελέτη που βρίσκεται σε εξέλιξη, υποφέρει από χρόνια αϋπνία.
«Η έλλειψη ύπνου μπορεί ακόμη και να σκοτώσει. Πειραματόζωα που κρατήθηκαν άυπνα για μερικά 24ωρα κατέληξαν είτε από αιμορραγία του πεπτικού συστήματος είτε από εγκεφαλικό», επισημαίνει ο κ. Σολδάτος. Μία από τις άμεσες συνέπειες της διαταραχής στον ύπνο είναι η κατανάλωση περισσότερης ποσότητας φαγητού και μάλιστα κακής ποιότητας. Όπως εξηγεί η κυρία Αμφιλοχίου, «η έλλειψη ύπνου αυξάνει την γκρελίνη- ορμόνη που αυξάνει την όρεξη- και μειώνει τη λεπτίνη, που είναι ανορεξιογόνος, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να ζητάει περισσότερες αμυλούχες τροφές και εμείς να καταλήγουμε χαράματα στην πόρτα του ψυγείου ή στα φαστφουντάδικα μετά το ξενύχτι». Υπάρχουν βέβαια και οι «short sleepers», εκείνοι δηλαδή που αναζωογονούνται με λιγότερο από 7 ώρες ύπνο την ημέρα και δεν εμφανίζουν κανένα πρόβλημα. Είναι όμως ελάχιστοι. «Οι περισσότεροι έχουμε ανάγκη από 7 έως 9 ώρες ύπνου, ενώ σημαντικός παράγοντας για την καλή υγεία είναι ο μεσημεριανός ύπνος που δυστυχώς τείνει να καταργηθεί» υπογραμμίζει η κυρία Αμφιλοχίου.
Δέκα απλές συμβουλές για ήρεμο ύπνο:
1) Μην τρώτε ή πίνετε μεγάλες ποσότητες πριν πέσετε για ύπνο
2) Να ξαπλώνετε και να σηκώνεστε από το κρεβάτι τις ίδιες ώρες κάθε μέρα
3) Αποφύγετε τη νικοτίνη, την καφεΐνη και το αλκοόλ το βράδυ. Οι ουσίες αυτές είναι διεγερτικές
4) Να ασκείστε συστηματικά
5) Δώστε προτεραιότητα στον βραδινό ύπνο
6) Φτιάξτε την κατάλληλη ατμόσφαιρα
7) καθιερώστε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν κοιμηθείτε
8) Επιλέξτε αναπαυτικό στρώμα και μαξιλάρι
9) Πηγαίνετε για ύπνο μόνο όταν είστε πραγματικά κουρασμένοι
10) Τα υπνωτικά χάπια είναι η έσχατη λύση