Πως θα νομιμοποιήσετε τον ημιυπαίθριό σας
γράφει ο Σταύρος Λιλόγλου
Στην τελική ευθεία βρίσκεται η επεξεργασία του σχεδίου για τη νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων.Πρόκειται για μια πρόταση, που έχει πέσει στο τραπέζι εδώ και ένα και πλέον χρόνο, δεν είχε όμως προχωρήσει, λόγω αντιρρήσεων του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ. Μάλιστα, τότε είχε παραδοθεί και μελέτη στον υπουργό Οικονομίας. Η μελέτη αυτή φαίνεται ότι βγήκε πάλι από το συρτάρι, καθώς το μέτρο αυτό προτείνεται να χρησιμοποιηθεί ως αντιστάθμισμα των απωλειών από τη διατήρηση του αφορολόγητου των ελεύθερων επαγγελματιών. Κατ΄ αρχήν, πρέπει να πούμε ότι οι ημιυπαίθριοι χώροι σε κατοικίες καθιερώθηκαν το 1985, μετά τις αλλαγές και το νέο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό (Γ.Ο.Κ.). Με βάση τις εκτιμήσεις αναλυτών της αγοράς, οι οποίοι και εκπόνησαν τη μελέτη, στην Ελλάδα, χτίζονται ετησίως κατά μέσο όρο 60.000 κατοικίες. Αυτό σημαίνει ότι στα τελευταία 24 χρόνια κατασκευάστηκαν περί τις 1,5 εκατομμύριο κατοικίες. Εξ΄ αυτών, το 70% έχουν ημιυπαίθριους χώρους. Δηλαδή, περίπου 1 εκατομμύριο κατοικίες. Η μελέτη χρησιμοποιεί μετριοπαθείς παραδοχές, σύμφωνα με τις οποίες ο κάθε ημιυπαίθριος χώρος έχει κατά μέσο όρο εμβαδόν 10 τ.μ. Αυτό σημαίνει ότι το συνολικό εμβαδόν όλων των ημιυπαίθριων χώρων στην Ελλάδα φτάνει τα 10 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα.
Με βάση αυτή την παραδοχή, η μελέτη προτείνει την καθιέρωση ενός τιμήματος περί τα 100 ευρώ/τ.μ., για όποιον επιθυμεί να νομιμοποιήσει τον ημιυπαίθριο χώρο. Με την εκτίμηση ότι το 80% των ιδιοκτητών θα προχωρήσει στη νομιμοποίηση του χώρου αυτού, αυτό σημαίνει –σύμφωνα πάντα με τη μελέτη– ότι το ελληνικό δημόσιο μπορεί να αντλήσει τουλάχιστον 800 εκατομμύρια ευρώ. Κι επειδή η ίδια πρόταση περιλαμβάνει τη νομιμοποίηση και των γνωστών playroom, που από υπόγεια και αποθήκες μετατρέπονται σε κανονικά δωμάτια, υπολογίζεται ότι άλλα 300 εκατομμύρια ευρώ μπορούν να εισπραχθούν από το δημόσιο. Το όφελος, δηλαδή, μπορεί να ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ! Πώς, όμως, θα γίνει η διαδικασία της νομιμοποίησης των ημιυπαίθριων;
Αυτό είναι και το πλέον κρίσιμο ερώτημα. Κι αυτό, γιατί για να νομιμοποιήσει κάποιος ημιυπαίθριο χώρο, θα πρέπει στην ουσία να εκδώσει καινούρια άδεια οικοδομής. Γεγονός, που σημαίνει επιπλέον έξοδα. Για να αποφευχθεί αυτό, που δεν είναι και πάντα εφικτό, προκρίνεται μια λύση από το παρελθόν... που είχε χρησιμοποιηθεί σε αντίστοιχη περίπτωση νομιμοποίησης αυθαιρέτων. Ποια είναι αυτή;
Πρόκειται για τη ρύθμιση του τότε υπουργού Περιβάλλοντος, Αντώνη Τρίτση, με το σλόγκαν «Αν το δηλώσεις, μπορείς να το σώσεις». Πώς ακριβώς είχε εφαρμοστεί; Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων προσέρχονταν στις αρμόδιες υπηρεσιες, υπέβαλαν απλά τα σχέδια του σπιτιού, συνοδευόμενα και από κάποια άλλα δικαιολογητικά και αποκτούσαν ένα τίτλο «Εξαίρεσης από την κατεδάφιση». Αυτό, δηλαδή, που εξασφάλιζαν ήταν η διατήρηση του ακινήτου, η μη κατεδάφισή του.
Η ίδια μέθοδος προτείνεται και στην περίπτωση των ημιυπαίθριων χώρων: η βεβαίωση ότι δεν υπάρχει περίπτωση κατεδαφισης του ημιυπαίθριου χώρου, σε ενδεχόμενη καταγγελία από τρίτο. Επίσης, με αυτό τον τρόπο, διασφαλίζεται και η φορολογική νομιμοποίηση για τη μεταβίβαση και αυτού του χώρου, καθώς είναι γνωστό ότι σε συμβόλαια αγοράς ακινήτων, ο ημιυπαίθριος χώρος δεν «εμφανίζεται» ως κανονικό τμήμα του σπιτιού, παρά το γεγονός ότι πληρώνεται ως τέτοιο από τον αγοραστή.