Συνέντευξη στον Δημήτρη Κοτταρίδη
(από τον Τύπο της Κυριακής)
Τα χαρτιά του για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, τη σχέση του με τον πρωθυπουργό και τους κυβερνητικούς εταίρους, αλλά και το μέλλον του στην πολιτική ανοίγει ο υπουργός Οικονομικών. Ο Γιάννης Στουρνάρας εμφανίζεται...
αισιόδοξος για την ανάκαμψη της οικονομίας, επισημαίνοντας, πάντως, πως αν και δεν έχει έρθει ακόμα η άνοιξη, είμαστε στο σωστό δρόμο. «Είμαστε 2,5 δις καλύτερα από το στόχο αλλά δεν πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός», δηλώνει και ξεκαθαρίζει πως «αν η ύφεση παραμείνει σε υψηλά επίπεδα τότε δεν θα ληφθούν νέα μέτρα αλλά θα επαναπροσδιοριστεί ο στόχος». Ο υπουργός Οικονομικών αναφέρεται με θερμά λόγια στους τρεις πολιτικούς αρχηγούς και κυρίως στον Αντώνη Σαμαρά, τονίζοντας πως η προσπάθεια για έξοδο από την κρίση είναι συλλογική. Για το νέο φορολογικό αποκαλύπτει πως σχεδιάζεται με γοργούς ρυθμούς και αναμένεται να απλοποιήσει τη ζωή του Ελληνα φορολογούμενου καθώς θα είναι απλούστερο και πιο δίκαιο, με μικρότερους συντελεστές και προαναγγέλλει μείωση στους φόρους μεταβίβασης ακινήτων από το νέο έτος. Οσον αφορά τις προσλήψεις στο Δημόσιο δηλώνει πως θα προσληφθούν νέοι ανάλογα με τα προσόντα τους μέσω ΑΣΕΠ και θα αμείβονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα, καθώς στόχος της κυβέρνησης είναι να υπάρξει επιτέλους στο Δημόσιο αξιοκρατία. Ο κ. Στουρνάρας εξαπολύει επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ για τις δηλώσεις στελεχών του για το θέμα των αποκρατικοποιήσεων λέγοντας χαρακτηριστικά πως «δεν θα κυβερνήσει ποτέ για αυτό τα λέει αυτά», ενώ για τις γερμανικές αποζημιώσεις ξεκαθαρίζει πως αν υπάρχουν νομικά επιχειρήματα θα γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες.
- Για μια ακόμα φορά και ο πρωθυπουργός, αλλά και εσείς, επισημαίνετε πως υπάρχουν πλέον ορατά σημάδια πως η ανάκαμψη έρχεται σύντομα και πως από του χρόνου ο ελληνικός λαός θα σταματήσει να υποφέρει. Πώς περιμένετε όμως να πειστεί ο λαός, ο οποίος περνά πάρα πολύ δύσκολα, με δεδομένο ότι αυτά τα ακούει εδώ και πολλά χρόνια...
Πρώτον έχει πειστεί ο διεθνής παράγοντας. Εδώ πριν από λίγους μήνες η Ελλάδα θεωρείτο είτε υποψήφια «Ιφιγένεια» είτε ότι θα έβγαινε από την ευρωζώνη. Ουδείς πλέον ομιλεί για αυτό. Πήραμε τη μεγάλη δόση, που ήταν πραγματικά ένας καταλυτικός παράγοντας και από εκεί και πέρα, το πρόγραμμα προχωράει κανονικά, ξαναμπήκε σε τροχιά υλοποίησης, οι πρόδρομοι δείκτες είναι όλοι θετικοί, έχουμε πολύ μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή -όταν όλοι περίμεναν ότι, για παράδειγμα, η τρόικα θα ζητήσει μέτρα, η τρόικα έμεινε ικανοποιημένη από την εξέλιξη του Προϋπολογισμού το πρώτο τρίμηνο-, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έχει μια πάρα πολύ μεγάλη προσαρμογή. Από εκεί και πέρα, οι δείκτες εμπιστοσύνης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του ΙΟΒΕ δείχνουν όχι μόνο απλώς σταθεροποίηση του κλίματος, αλλά ότι τον Μάρτιο είχαμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε όρους εμπιστοσύνης. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έβγαλε πρόβλεψη για ύφεση 4,2 %, χαμηλότερη από τη δική μας, εμείς είχαμε πει 4,5%. Δεν λέω ότι ήρθε η άνοιξη, φαίνεται όμως ότι είμαστε στο σωστό δρόμο και, το βασικότερο από όλα, αρχίζει και αποκαθίσταται σταδιακά η διεθνής εμπιστοσύνη προς την Ελλάδα.
- Με το νέο φορολογικό τι γίνεται;
Τον Μάιο θα καταθέσουμε ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο που θα περιλαμβάνει την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος και των κωδίκων. Εχουμε κάνει μια πάρα πολύ καλή δουλειά.
- Θα υπάρχουν ευρύτερες αλλαγές εκεί;
Ναι, και θα απλοποιείται η ζωή του φορολογούμενου πολίτη.
- Ο φόρος στις μεταβιβάσεις ακινήτων θα μειωθεί;
Αυτό δεν θα γίνει τώρα, θα επιδιώξουμε όμως να πραγματοποιηθεί η μείωση από 1-1-2014.
- Με το νέο φορολογικό ο πολίτης θα πρέπει να περιμένει μια χαλάρωση;
Θα είναι σαφώς δικαιότερο. Τα έσοδα που παίρνουμε σήμερα στόχος είναι να τα πετύχουμε με μικρότερο συντελεστή, αλλά απλώνοντάς τον σε περισσότερους υπόχρεους.
- Μιλάτε για πρωτογενές πλεόνασμα. Υπάρχουν όμως πάρα πολλά ληξιπρόθεσμα τα οποία δεν έχει δώσει ακόμα το κράτος στους πολίτες και υπάρχει η αίσθηση ότι το πλεόνασμα αυτό είναι λίγο πλασματικό...
Αυτό δεν είναι αλήθεια, στα ληξιπρόθεσμα έχουμε επιταχύνει δραστικά την πορεία πληρωμής τους. Από την άλλη πλευρά, όπως και να το δει κανείς, και σε ταμειακή βάση, ακόμα και αν κάνεις προσαρμογές για πληρωμές μεγαλύτερων ποσών σε ληξιπρόθεσμα, είχαμε προϋπολογίσει πρωτογενές έλλειμμα της τάξης των 2 δις ευρώ για το πρώτο τρίμηνο και έχουμε πλεόνασμα 500 εκατ. Αρα είμαστε δυόμισι δις καλύτερα από το στόχο. Οσο και να επιδεινωθεί τους επόμενους μήνες, δύσκολα πια θα βγούμε εκτός. Βέβαια το διεθνές περιβάλλον δεν είναι το καλύτερο δυνατό, έχει αρχίσει και χειροτερεύει, υπάρχουν σημάδια ύφεσης ακόμα και στη Γερμανία. Δεν λέω λοιπόν ότι έχουμε τις καλύτερες δυνατές εξωτερικές συνθήκες, γι’ αυτό, όπως ήμουν ο πρώτος που είπα ότι τα δύσκολα τώρα αρχίζουν, είμαι ο πρώτος που λέω πως με τίποτα δεν επιτρέπεται εφησυχασμός. Μόλις τώρα γυρίζουμε τη στροφή, δεν την έχουμε γυρίσει ακόμα ολόκληρη.
- Αν η ύφεση παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, με δεδομένο και το αρνητικό διεθνές περιβάλλον στο οποίο αναφερθήκατε, πώς μπορείτε να αποκλείσετε το ενδεχόμενο να λάβετε και νέα μέτρα;
Το πρόβλημα των νέων μέτρων είναι καθαρά δημοσιονομικό. Αν η ύφεση είναι υψηλότερη από αυτή που υπολογίζουμε, που σημαίνει αν ο ρυθμός μεταβολής είναι χειρότερος από την ύφεση που έχουμε υπολογίσει, τότε όπως ξέρετε έχουμε μια ρήτρα προσαρμογής του στόχου, όπως έγινε και πέρσι, παρά το γεγονός ότι πέρσι πιάσαμε τον αρχικό στόχο και πήγαμε καλύτερα ακόμα από τον Προϋπολογισμό. Σας θυμίζω ότι τον Ιούνιο που ήρθε η τρόικα και παραδέχθηκε ότι η ύφεση ήταν μεγαλύτερη από αυτή που είχαν υπολογίσει, τότε ο στόχος του πρωτογενούς ελλείμματος προσαρμόστηκε κατά 0,5% παραπάνω. Απεύχομαι να γίνει το ίδιο φέτος, αλλά αν η ύφεση αποδειχθεί μεγαλύτερη, τότε όχι απλώς δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα, αλλά θα προσαρμοστεί ο στόχος.
- Τις τελευταίες μέρες υπήρξε μια ουσιαστική ενδοκυβερνητική κόντρα με αφορμή τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση. Τελικά αυτό δεν μπήκε στο Πολυνομοσχέδιο. Εκτιμάτε πως παρόμοια προβλήματα θα προκύψουν το επόμενο διάστημα;
Θέλω κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσω ένα πράγμα. Τρέφω μεγάλο σεβασμό στους 3 πολιτικούς αρχηγούς που κάνουν πράγματα που η Ελλάδα δεν τόλμησε να κάνει από τη Μεταπολίτευση και μετά. Και πραγματικά τους ευχαριστώ που με στηρίζουν και μου δίνουν την ευκαιρία ως υπουργός Οικονομικών να πετύχω. Διότι πετυχαίνει όλη η κυβέρνηση έτσι, που είναι μια τρικομματική κυβέρνηση, και πετυχαίνει ολόκληρη η ελληνική κοινωνία. Αυτά που γίνονται δεν τα κάνω εγώ μόνος μου, έχω μια στήριξη και υπάρχει μια συλλογική προσπάθεια, υπάρχουν άλλοι υπουργοί, υπάρχουν υφυπουργοί, συνεργάτες. Αρα ναι μεν μπορεί το φταίξιμο να είναι δικό μου, όπως ξέρετε η νίκη έχει πολλούς πατέρες, η ήττα μόνο έναν. Ας μην το ξεχνάμε αυτό. Μέσα σε αυτό το στενό πλαίσιο είναι λογικό να υπάρχουν διαφωνίες. Εγώ ως υπουργός Οικονομικών είμαι ο θεματοφύλακας του προγράμματος. Δεν μπορώ, για παράδειγμα, ενώ έχουμε συμφωνήσει πως το έλλειμμα θα είναι Α, να δεχθώ μέτρα που το έλλειμμα θα το κάνουν Α συν κάτι. Πρέπει να πάρω ισοδύναμα μέτρα αλλιώς η υπογραφή μου δεν μετρά. Μην ξεχνάτε ότι έχουμε υπογράψει το πρόγραμμα αυτό. Τώρα όσον αφορά τον ΦΠΑ στην εστίαση, είναι ένα θέμα το οποίο εμείς το έχουμε θέσει εδώ και πάρα πολύ καιρό στην τρόικα. Η τρόικα λέει, ωραία, όταν το πήρατε το μέτρο μου είχατε πει ότι θα έφερε περίπου 800 εκατ. ευρώ. Πώς λέτε τώρα ότι το κόστος του είναι μόλις 100 εκατ. Αρα θέλουμε να πειστούμε. Δώσαμε λοιπόν μελέτες που έχουν κάνει ανεξάρτητοι μελετητές, που έχει κάνει και το Γενικό Λογιστήριο, ο κ. Σταϊκούρας τούς έδωσε τις εκτιμήσεις του, σύμφωνα με τις οποίες η απώλεια είναι της τάξης των 80 με 85 εκατ. ευρώ και μάλιστα θεωρούμε πως υπάρχουν παράπλευρα οφέλη από αυτή τη μείωση έτσι ώστε να μην υπάρχει κανένα κόστος. Είπαν πως θέλουν να το δουν και να το μελετήσουν και θα το ξανασυζητήσουμε τον Ιούνιο.
- Κατανοώ τη λογική του πολιτικού κόστους που μπορεί να υπάρχει, αλλά αισθάνεστε πως όσο περνά ο καιρός οι κυβερνητικοί εταίροι θα προσπαθούν να εμφανίζονται οι «καλοί» μέσα στην κυβέρνηση;
Οχι, δεν έχω τέτοια αίσθηση, μέχρι τώρα και οι δύο έχουν δείξει αίσθημα ευθύνης.
- Ολοκληρώθηκε η φάση της διοικητικής μεταρρύθμισης. Για τους νέους που προβλέπεται να προσληφθούν θα υπάρξει ειδικό μισθολόγιο;
Οχι, θα ισχύσει ό,τι προβλέπεται, ό,τι ισχύει στο Δημόσιο.
-Δεν θα μπουν με μικρότερο δηλαδή μισθό ή με άλλους όρους...
Οχι, ό,τι ισχύει γενικά στο Δημόσιο. Αυτό είναι μια μεγάλη ευκαιρία βελτίωσης του Δημοσίου το οποίο θα το συνδυάσουμε με μια διάταξη που ετοιμάζει ο κ. Μανιτάκης μέσω της οποίας θα μπορούμε να προωθούμε νεότερους υπαλλήλους, σε υψηλές θέσεις, μειώνοντας την απαιτούμενη προϋπηρεσία για προαγωγή, γιατί στις ηλικίες 35-45 έχουμε θαυμάσιους δημοσίους υπαλλήλους με μεγάλη μόρφωση.
- Τώρα, βέβαια, πολλοί σκέφτονται, και δεν έχουν άδικο με δεδομένη την ιστορία του ελληνικού κράτους, πως όταν είσαι κυβέρνηση και έχεις τη δυνατότητα να προσλάβεις κόσμο θα πάρεις τα «δικά» σου παιδιά...
Μα υπάρχει ΑΣΕΠ, άρα δεν υπάρχει τέτοιο ζήτημα. Υπάρχουν προτεραιότητες στο κράτος σήμερα, χρειαζόμαστε νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό για μονάδες εντατικής θεραπείας, θέλουμε εφοριακούς, λιμενικούς. Ολα θα γίνουν με αυστηρά αξιοκρατικά κριτήρια.
- Με τις γερμανικές αποζημιώσεις έχουμε καμία ελπίδα ή είναι και λίγο επικοινωνιακό όλο αυτό...
Εδώ υπάρχουν νομικά θέματα. Το ζήτημα έχει παραπεμφθεί στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, όχι στις καλένδες, και αυτό θα μας πει ποιες είναι οι κατάλληλες ενέργειες. Αν υπάρχουν νομικά επιχειρήματα θα κάνουμε όλες τις ενέργειες που θα μας συμβουλεύσει το Συμβούλιο..
- Κύριε Στουρνάρα, είναι γνωστό πως τα τελευταία χρόνια κανένας υπουργός Οικονομικών δεν έχει μακροημερεύσει σε αυτό το θώκο και μάλιστα οι περισσότεροι έχουν εξαφανιστεί από την πολιτική σκηνή. Εχετε αναλάβει ένα δύσκολο έργο, εν μέσω μιας τρικομματικής κυβέρνησης με διαφορετικές αντιλήψεις, πώς βλέπετε το μέλλον σας;
Εγώ ανέλαβα σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για την ελληνική οικονομία. Δεν είμαι πολιτικός, με τίμησε ο πρωθυπουργός με την πρόσκληση αυτή, βρεθήκαμε παρότι ανήκουμε σε διαφορετικούς χώρους, θεωρώ ότι σήμερα είναι πολυτέλεια να το λέω αυτό διότι προέχει το να σώσουμε τη χώρα. Αυτό, λοιπόν, μας ένωσε. Και τελικά στην πορεία καταλάβαμε ότι έχουμε πολλά κοινά στοιχεία, κοινή παιδεία, εξωστρέφεια και, αν μου επιτρέπεται να πω, έχουμε γίνει πάρα πολύ καλοί φίλοι. Αυτό βοηθά γιατί μπορούμε και μιλάμε ανοιχτά, ακόμα και όταν υπάρχουν τριβές, μπορούμε και τις λύνουμε επιτόπου, μέσα στο πλαίσιο μιας αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Δεν θέλω να υποβαθμίσω τη στήριξη που μου δίνουν και οι άλλοι δύο πολιτικοί αρχηγοί, κυρίως όμως τη δύναμή μου να κάνω αυτά που κάνω την αντλώ από τον Αντώνη Σαμαρά.
-Πολιτικές βλέψεις έχετε;
Οχι, δεν έχω.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ: Οι συστημικές τράπεζες θα ενσωματώσουν τις υπόλοιπες
- Με τις τράπεζες τι θα γίνει τελικά;
Είναι πολύ βασικό να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μέχρι το τέλος Απριλίου. Εκεί φαίνεται ότι οι συστημικές τράπεζες είναι πολύ κοντά στο να πετύχουν την ανακεφαλαιοποίηση, εκτός από τη Eurobank η οποία έχει προσφύγει στο ΤΧΣ, αυτό όμως δεν είναι πρόβλημα γιατί υπάρχουν χρήματα για να ανακεφαλαιοποιηθεί πλήρως και να είναι μία από τις 4 συστημικές τράπεζες. Εχουμε ένα βασικό σχέδιο πώς αυτές οι τράπεζες θα δράσουν ως ενσωματωτές των υπολοίπων τραπεζών στο τραπεζικό σύστημα.
- Θα τις απορροφήσουν δηλαδή;
Το πιθανότερο, αλλά με όρους αγοράς όμως, κανείς δεν υποχρεώνεται, και, εφόσον γίνει αυτό, στο τέλος Ιουλίου θα εξετάσουμε το μέλλον του τραπεζικού μας συστήματος.
- Για τις τράπεζες που θα μπουν στο ΤΧΣ θα πρέπει να περιμένουμε απολύσεις;
Οχι, ήδη προχωρούν σχέδια αναδιάρθρωσης. Εμείς κάνουμε σχέδια συγχωνεύσεων, δεν εκκαθαρίζουμε τράπεζες. Προχωρούμε μέσω εθελούσιας εξόδου...
Βλέπω συνεχώς επενδυτές από την Κίνα αλλά και την Αμερική
- Στο θέμα των αποκρατικοποίησεων πού βρισκόμαστε;
Φέτος οι δύο μεγαλύτερες είναι του ΟΠΑΠ και της ΔΕΠΑ. Θα πάμε καλά...
-Με τον ΟΠΑΠ είστε ευχαριστημένος από το γεγονός ότι αγοράζεται ο Οργανισμός ουσιαστικά με αντίτιμο τα κέρδη ενός ή δύο ετών; Μήπως το ξεπουλάτε το μαγαζί;
Δεν είναι έτσι, έχουμε βάλει ένα μεγάλο φόρο στα κέρδη του ΟΠΑΠ και το Δημόσιο παίρνει 30%. Αυτό μας έχει σώσει τον Προϋπολογισμό φέτος.
-Θα συνεχίσει να τα παίρνει το Δημόσιο αυτά τα χρήματα;
Βεβαίως...
-Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ξεκαθαρίσει ότι αν γίνει κυβέρνηση, τέτοιου είδους αποκρατικοποιήσεις θα τις καταγγείλει...
Δεν βλέπει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι θα γίνει κυβέρνηση και για αυτό αισθάνεται ότι μπορεί να λέει ό,τι θέλει. Η Ελλάδα κάνει αυτό που κάνουν όλες οι χώρες, από την Κίνα μέχρι την Κούβα. Αν ο κ. Τσίπρας πιστεύει ότι πρέπει να ακολουθήσουμε άλλο δρόμο ας μας το πει. Στην Κούβα και την Κίνα σήμερα γίνονται αποκρατικοποιήσεις. Εχουμε μια μεγάλη ευκαιρία σήμερα, αντί να κόβουμε μισθούς, συντάξεις, και να βάζουμε φόρους μπορούμε να αξιοποιούμε κρατική περιουσία. Δεν το θέλουμε αυτό;
- Επενδύσεις έρχονται;
Εχουν γίνει πολλά πράγματα, η χώρα μένει εντός ευρωζώνης, απλοποιούμε το φορολογικό σύστημα και διαδικασίες, έχουμε κάνει τεράστια πρόοδο. Η Ελλάδα βγήκε πρωταθλήτρια των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για τα τελευταία 2 χρόνια. Ας μην υποβαθμίζουμε αυτές τις επιτυχίες. Απλά θέλουμε επικοινωνιακά να μεταφέρουμε το μήνυμα προς τα έξω. Τον τελευταίο καιρό βλέπω πάρα πολλούς επενδυτές από την Κίνα κυρίως, αλλά και την Αμερική. Υπάρχει ένα έντονο ενδιαφέρον για την Ελλάδα. Ερχονται πια κορυφαίοι διαχειριστές κεφαλαίων και διοικητές οργανισμών, ελπίζω ότι αυτό θα καταλήξει κάπου...