Σταύρος Καλλέργης
Ο μεγαλύτερος σε μήκος δρόμος του Δήμου Πειραιά είναι η οδός Καλλέργη.

Ξεκινά σχεδόν από τη συνοικία της Λεύκας, εκεί όπου η Ρετσίνα συνεχίζει ως Θηβών και "χτυπάει" στην ανατολική μάντρα του κοιμητηρίου της Ανάστασης στη Δραπετσώνα. Θ’ αναρωτιέστε πώς και θυμήθηκα αυτόν τον φτωχικό δρόμο που διαπερνά τις συνοικίες της Αγίας Σοφίας και της Υπαπαντής;

Υπάρχει λόγος που τον θυμάμαι κάθε που φτάνει η Πρωτομαγιά. Βλέπετε, η ταπεινότητά μου γεννήθηκε στην Καλλέργη, πίσω σχεδόν από το Ιερό της Αγιασοφιάς, που είναι ο μεγαλύτερος αλλά και φτωχότερος ναός του Πειραιά. 

Ποιος ήταν λοιπόν ο Καλλέργης, που η δημοτική αρχή στα μέσα του περασμένου αιώνα αποφάσισε να τιμήσει δίνοντας το επώνυμό του σε ένα δρόμο μακρύ αλλά και απίστευτα στενό; Εδώ σας θέλω. Διότι, ο μπαγάσας ο δήμαρχος -νονός της οδού- απέφυγε πονηρά να βάλει έστω με το αρχικό γράμμα το όνομα του Καλλέργη στις πινακίδες. Κι όταν λέω πονηρά έχω τους λόγους μου.

Καλλέργηδες στον 19ο αιώνα γεννήθηκαν δύο, αμφότεροι στην Κρήτη. Ο ένας, ο Δημήτρης, έχει καταχωριστεί ως αγωνιστής της Επανάστασης του 1821, χωρίς η δράση του να αγγίζει τους άθλους ενός Κολοκοτρώνη, ενός Καραϊσκάκη και άλλων κορυφαίων του Αγώνα. 

Ο δεύτερος Καλλέργης, για τον οποίο ποτέ δεν ακούσαμε δάσκαλο ή καθηγητή (στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια που την Παιδεία ταλαιπωρούσαν οι κυβερνήσεις της Δεξιάς) να μας αναφέρει, ονομαζόταν Σταύρος και ήταν ο φλογερός πρωτοπόρος του συνδικαλισμού στην Ελλάδα και αυτός που ηγήθηκε την Πρωτομαγιά του 1892 της πρώτης συγκέντρωσης εργατών, υπό τη σημαία του Σοσιαλιστικού Συλλόγου που είχε ιδρύσει.

Τον επόμενο χρόνο, Πρωτομαγιά του 1893, 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας 8ωρη εργασία, κυριακάτικη αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα των εργατικών ατυχημάτων. Δεν έγινε τίποτα. Οπότε, ένα χρόνο μετά, Πρωτομαγιά του 1894, η συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα ήταν μεγαλειώδης, όπως και η αντίδραση της Αστυνομίας που προέβη σε δέκα συλλήψεις, για να ακολουθήσει η σύλληψη και του Καλλέργη. Αυτή ήταν η κορυφαία στιγμή της πάλης των τάξεων, όπως έχει καταγραφεί στην Ιστορία, που φυσικά δεν διδάσκεται διεξοδικά, αλλά όποιος μαθητής πλέον θελήσει να μάθει μπορεί να ψάξει στο Διαδίκτυο. Για να αντιληφθεί ότι Πρωτομαγιά δεν είναι απλά ανθισμένοι κήποι ή αλλαγή στις ντουλάπες του σπιτιού μας βάζοντας τα θερινά ρούχα στη θέση των χειμωνιάτικων. Θα μάθει ότι η Πρωτομαγιά συμβολίζει αγώνες και θυσίες των εργαζομένων για τα δικαιώματά τους σε καιρούς δύσκολους με τα κουμπούρια του χωροφύλακα να τους σημαδεύουν.

Είναι ιδέες που, ειδικά στους ζόρικους καιρούς που ζούμε, με την ταπείνωση και τη μιζέρια να μας καταβάλουν, έχουν πολύ μεγάλη σημασία, αφού μας θυμίζουν ότι οι εκπρόσωποι του πλούτου  ποτέ δεν απομακρύνθηκαν από την κυρίαρχη θέση τους, έχοντας ήδη βάλει και πάλι στόχο να αφαιρέσουν από τους εργαζόμενους την κυριακάτικη αργία (πέρα από το τσεκούρι στις αμοιβές όλων).   Γιώργος Αρκουλής
 
Top