Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με έγκυρες πηγές...
την περασμένη εβδομάδα ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ κ. Χάρης Κυριαζής σε συνάντηση μεταξύ της τρόικας, των εργοδοτών και των εκπροσώπων της ΓΣΕΒΕΕ και της ΕΣΕΕ, έθεσε ζήτημα όχι μόνο μη εφαρμογής των υφιστάμενων ψηφισμένων νόμων για την απασχόληση, αλλά αναφέρθηκε και στην ανάγκη να ξαναδεί η κυβέρνηση το ζήτημα του κατώτατου μισθού.
Αν και πάγια θέση του ΣΕΒ είναι η επικέντρωση στη μεσαία μισθοδοσία, φαίνεται πως μέλη του φορέα έχουν αλλάξει γραμμή, εκφράζοντας έμμεσα αρχικά, μια άλλη από την επίσημη γραμμή, με αποτέλεσμα να δημιουργείται χάσμα.
Δεν είναι τυχαίο πως στη σχετική συνάντηση παρέμβασης προς την τρόικα του κ. Κυριαζή ακολούθησε άλλη μία από τη μεριά των εμπόρων της ΕΣΕΕ και της ΓΣΕΒΕΕ, οι οποίοι κατηγόρησαν τον ΣΕΒ ότι επιδιώκει μισθούς πείνας των 300 ευρώ.
Ωστόσο, η συζήτηση για νέο κατώτατο μισθό δεν εξαντλείται στις συσκέψεις και την ανταλλαγή συνδικαλιστικών πυρών και μομφών. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη επιχειρηματίες πιέζουν την τρόικα -αρχικά- αλλά και μέλη της τρικομματικής κυβέρνησης, ώστε να υπάρξει ειδική μέριμνα προκειμένου να διαμορφωθούν χαμηλότερα οι αμοιβές για τους απασχολούμενους στις εξαγωγικού χαρακτήρα επιχειρήσεις της χώρας.
Με πρόσχημα την πτώση των εξαγωγών τον περασμένο Μάρτιο (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΛ.ΣΤΑΤ., η συνολικά αξία των εξαγωγών, σε σχέση με τον Μάρτιο του 2012, μειώθηκε κατά 7,8%) αλλά και την ανάγκη προσέλκυσης περαιτέρω επενδύσεων από το εξωτερικό που θα κινούνται στον χώρο των εξαγωγών, παράγοντες του ΣΕΒ επιδιώκουν αλλαγή στάτους.
Όπως τονίζουν στο «ΘΕΜΑ» εκπρόσωποι του υπουργείου Ανάπτυξης, το θέμα έχει ήδη προχωρήσει πάρα πολύ και δεν είναι απίθανο να ζητηθεί και επισήμως ο κατώτατος μισθός δύο ταχυτήτων από τη μεριά της τρόικας μέσα στις προσεχείς διαπραγματεύσεις.
Κι αυτό διότι αναφορικά με το θέμα οι τροϊκανοί δεν έχουν μόνο ενημερωθεί από τον ΣΕΒ, αλλά και από τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Ελλάδος που επιθυμεί τόνωση διά της μεγαλύτερης συρρίκνωσης των αμοιβών.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, το οποίο κατά πάγια τακτική διαψεύδει τέτοιου είδους προθέσεις, «δεν επίκειται τέτοιου είδους ανατροπή μέχρι τουλάχιστον και το 2016-2017, αφού ισχύει ο κατώτατος μισθός των 586 ευρώ».
Ωστόσο, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, αυτές τις ημέρες έχει ανοίξει ήδη η κουβέντα και η πίεση της τρόικας γίνεται σφοδρότερη, καθώς πολλές επιχειρήσεις που δεν είναι μέλη του ΣΕΒ είναι έτοιμες να μη δεχτούν τη συμφωνία κυβέρνησης - εργοδοτών (δεν είναι υποχρεωμένες), ενώ και πολλοί επιχειρηματίες του Συνδέσμου Βιομηχάνων πιέζουν ώστε οι μειώσεις να περάσουν μέσω μειώσεων σε σειρά επιδομάτων εντός του έτους.
Οι Γερμανοί εισηγούνται και... τρίτη ταχύτητα αμοιβών
Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται ήδη εισήγηση της task force και των συνεργατών του κ. Χορστ Ράιχενμπαχ για την υιοθέτηση και στην Ελλάδα ενός μοντέλου ελαστικής εργασίας, χαμηλής αμοιβής, μηδενικής απόδοσης φόρου και ανάλογης πληρωμής εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία, το οποίο οι Γερμανοί εισηγούνται στην κυβέρνηση με στόχο να μειωθεί άμεσα κατά 2% έως 4% ο δείκτης της ανεργίας.
Σύμφωνα με την Task Force, θα μπορούσε και στη χώρα μας να εφαρμοστεί το μοντέλο της «μικροαπασχόλησης», εργασίας δηλαδή με αμοιβή έως 350 ευρώ η οποία εφαρμόστηκε στην Ανατολική Γερμανία όταν χιλιάδες κρατικές εργοστασιακές μονάδες ή επιχειρήσεις άφησαν ανέργους εκατομμύρια πολίτες.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός πως προ λίγων ημερών προσωπικά ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Βόλφκαγκ Σόιμπλε επέλεξε να ασχοληθεί με τα προγράμματα απασχόλησης των ανέργων και να επιρρίψει ευθύνες στην ΕΕ για την «αργοπορία υιοθέτησής τους».
Κι αυτό διότι οι Γερμανοί θέλουν ξεκάθαρα να επιβάλουν το δικό τους μοντέλο. Αυτά τα γερμανικά σχέδια μάλιστα που ως εισηγήσεις έρχονται και στη χώρα μας, έφτασαν εσχάτως και στις Βρυξέλλες, με αποτέλεσμα τη σφοδρή επίθεση από τη μεριά των Ολλανδών, Βέλγων και Ιταλών εκπροσώπων που μιλούν για «κινεζοποίηση της εργασίας στην ΕΕ».
Πιο συγκεκριμένα, ο Βέλγος υπουργός Οικονομικών κ. Βάντε Λανότ και η υπουργός Εργασίας της ίδιας χώρας κυρία Μίνικα Κόνικ είχαν ασκήσει δριμεία κριτική σε επίσκεψή τους στο Ανόβερο έπειτα από καταγγελίες Γερμανών εργαζομένων.
Μόνιμη πλέον η απειλή μείωσης του κατώτατου μισθού
Η απειλή για περαιτέρω κούρεμα του κατώτατου μισθού θα κρέμεται διαρκώς πάνω από τα κεφάλια των χαμηλόμισθων αφού, σύμφωνα με τον νέο μηχανισμό που θα προωθηθεί μέσα στον Ιούνιο με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου, ο μισθός θα καθορίζεται κάθε χρόνο από την κυβέρνηση με βάση τους οικονομικούς δείκτες, οι οποίοι ολοένα και θα επιδεινώνονται υπό τις παρούσες συνθήκες ύφεσης.
Αν οι αξιώσεις των εργοδοτών γίνουν ασφυκτικές, η κυβέρνηση έχει έτοιμο το νέο «εργαλείο» που επέβαλε η τρόικα, δηλαδή τον μηχανισμό καθορισμού κατώτατου μισθού και ημερομισθίου (Ν.4093/2012), ο οποίος προβλέπει καθορισμό του ύψους του μισθού με νομοθετική ρύθμιση έπειτα από διαβούλευση διάρκειας δύο μηνών.
Στη διαβούλευση θα συμμετέχουν οι κοινωνικοί εταίροι και επιστημονικοί φορείς οι οποίοι θα εισηγούνται το ύψος του κατώτατου μισθού λαμβάνοντας υπόψη τους τα μεγέθη της οικονομίας, τη δυνατότητα βιοπορισμού των ευάλωτων ομάδων, αλλά και τις συστάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας στις οποίες επισημαίνεται:
i) Η αύξηση του κατώτατου μισθού των ανειδίκευτων εργαζομένων, σε συνθήκες μεγάλης ανεργίας δεν ενδείκνυται.
ii) Για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων ενδείκνυται ο καθορισμός υπό κατώτατων μισθών, σε ποσοστό περίπου 75% του κατώτατου μισθού των ενηλίκων.
iii) Διαφοροποιημένοι κατώτατοι μισθοί ανά περιοχή ενδείκνυνται, εφόσον υπάρχουν ιδιαίτερες οικονομικές συνθήκες ύφεσης και ανεργίας σε αυτές, οπότε εκεί οι βασικοί μισθοί πρέπει να είναι χαμηλότεροι.
iv) Να μην επεκτείνονται οι κλαδικές συλλογικές συμβάσεις στους μη εκπροσωπούμενους εργοδότες και να δημιουργείται ευχέρεια εξαίρεσης από αυτές για τους εργοδότες, ιδίως των μικρών επιχειρήσεων, που πρέπει να δεσμεύονται.
v) Η περιοδικότητα μεταβολής του κατώτατου μισθού να ακολουθεί τις εξελίξεις της οικονομίας και της αγοράς εργασίας.
Οι παραπάνω συστάσεις αφήνουν ανοιχτά τα εξής ενδεχόμενα:
- Περαιτέρω μείωση του βασικού μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών στα 439 ευρώ (75% του μισθού των ενηλίκων) από 510 που είναι σήμερα.
Ενδεικτικό των προθέσεων είναι ότι στο νέο μηχανισμό προβλέπονται διαφορετικά κλιμάκια στους μισθούς των νέων έως 24 ετών, ανάλογα με την ηλικία και την προϋπηρεσία. Δηλαδή, διαφορετικός μισθός για νέους υπαλλήλους έως 18 ετών και διαφορετικός για νέους έως 21 ετών με 3ετή προϋπηρεσία.
- Θέσπιση χαμηλότερων βασικών μισθών έως 30% στις ειδικές οικονομικές ζώνες.
- Να εξαιρεθούν οι εργοδότες μικρών επιχειρήσεων από την υποχρέωση καταβολής των μισθών που έχουν συμφωνηθεί μέσω των κλαδικών συμβάσεων.
- Ο κατώτατος μισθός μπορεί να μειώνεται κατά περιοδικά διαστήματα αν οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας και τους δείκτες της οικονομίας είναι δυσμενείς.
Στην Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου του 2012 αναφέρεται ρητά ότι οι αμοιβές και οι ωριμάνσεις θα παραμείνουν παγωμένες μέχρι να υποχωρήσει η ανεργία κάτω από το 10%.
Σύμφωνα με τον κ. Σάββα Ρομπόλη, επιστημονικό διευθυντή του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, «η ανεργία θα υποχωρήσει κάτω από το 10% το 2027.
Μέχρι τότε έχει αποκλειστεί, επισημαίνει ο κ. Ρομπόλης, βάσει της μνημονιακής επιταγής οποιαδήποτε συζήτηση για αύξηση των κατωτάτων μισθών, ενώ είναι ανοικτό το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης, αφού όλοι οι οικονομικοί δείκτες, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης, είναι δυσμενείς».
Πρακτικά ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλειας και Πρόνοιας κ. Γιάννης Βρούτσης είναι υποχρεωμένος βάσει του χρονοδιαγράμματος μέσα στον Ιούνιο, με πράξη Υπουργικού Συμβουλίου να προωθήσει ρύθμιση για τον νέο μηχανισμό, να ορίσει ένα πενταμελές συμβούλιο, καθώς και ένα πρόσωπο κύρους που θα αναλάβει καθήκοντα προέδρου αφού περάσει από την έγκριση της Βουλής.
Στη διαβούλευση υπό την εποπτεία του οργάνου θα συμμετέχουν ο ΣΕΒ, η ΓΣΕΒΕΕ, η ΕΣΕΕ και το ΣΕΤΕ, ενώ θα υποβάλουν προτάσεις φορείς όπως η Τράπεζα της Ελλάδος, το ΙΟΒΕ, ο ΟΑΕΔ και άλλοι. Η ΓΣΕΕ έχει αρνηθεί να συμμετάσχει στην «παρωδία» διαλόγου, όπως έχει χαρακτηρίσει τη διαδικασία.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, ο νέος μηχανισμός θα ενεργοποιηθεί στα μέσα του 2016 -στο τέλος του μεσοπρόθεσμου προγράμματος- ώστε να εφαρμοστεί το 2017. Μέχρι τότε, παρά τις πιέσεις μερίδας εργοδοτών, ο κ. Βρούτσης έχει δεσμευτεί ότι ο κατώτατος μισθός θα παραμείνει στα 586 ευρώ.
Στελέχη της κυβέρνησης έχουν επισημάνει ότι θα ήταν «πολιτική καταστροφή» να συναινέσουν στην περαιτέρω μείωση του κατώτατου μισθού. Παρ’ όλα αυτά οι επιχειρήσεις φαίνεται πως πλέον επείγονται και με τη συμμαχία με την τρόικα είναι έτοιμες να ζητήσουν κι άλλες «διευκολύνσεις» άμεσα.
Πυρά Παναγόπουλου κατά ΣΕΒ
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Γιάννης Παναγόπουλος πάντως αναρωτιέται σε δήλωσή του προς το «ΘΕΜΑ»: «Τι νόημα έχει η καταπόντιση του κατώτατου μισθού το 2017, όταν καλώς εχόντων των πραγμάτων θα έχει φύγει η τρόικα από την Ελλάδα; Το εγχώριο κεφάλαιο με προπέτασμα την τρόικα προσπαθεί όσο το δυνατόν νωρίτερα να εξασφαλίσει τη συρρίκνωση του κατώτατου μισθού. Ο ΣΕΒ διατυμπανίζει ότι οι επιχειρήσεις-μέλη του δεν μείωσαν το μισθό από τα 751 στα 586 ευρώ στους παλιούς εργαζομένους τους. Μιλάμε όμως για 200 επιχειρήσεις. Τι γίνεται στην υπόλοιπη αγορά εργασίας;».
Ο κατώτατος μισθός θα ορίζεται με βάση και άλλες παραμέτρους, όπως το επίπεδο φτώχειας, ο ρυθμός ανάπτυξης, η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα στον κλάδο και τη χώρα, η έκταση της αδήλωτης εργασίας, καθώς και η έκταση της εικονικά δηλούμενης αμοιβής ανά τομέα της οικονομίας.
Οι νέες μειώσεις φαίνονται μονόδρομος, καθώς είναι αδύνατον παρά τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις να περιοριστεί σε χρόνο ρεκόρ η αδήλωτη εργασία , να μην «κλέβουν» οι επιχειρήσεις το ΙΚΑ δηλώνοντας χαμηλότερους μισθούς, να κατακλυστεί η αγορά από ατομικές συμβάσεις αντί των συλλογικών, να αυξηθεί ο ρυθμός ανάπτυξης και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.