Για την κούρασή μας δεν φταίει πάντα το φορτωμένο πρόγραμμα στο γραφείο ή το σπίτι και τα απανωτά ξενύχτια με τους φίλους. Η επίμονη κόπωση μπορεί ορισμένες φορές να οφείλεται σε παράγοντες όχι και τόσο εμφανείς. Ανακαλύψτε, λοιπόν, ποιος κλέβει τις δυνάμεις σας και βγάλτε τον νοκ-άουτ, για να ανακτήσετε τη χαμένη σας ενεργητικότητα.
1. Κυκλοφορεί ίωση;
Όλοι γύρω σας βήχουν, εσείς όμως έχετε καταφέρει να γλιτώσετε από την ίωση. Πάνω που χαίρεστε, λοιπόν, ότι δεν κολλήσατε, ξυπνάτε ένα πρωί κομμένοι, δεν μπορείτε να σηκώσετε τα χέρια σας ή να πάρετε τα πόδια σας και μέσα στη μέρα ο λαιμός σας αρχίζει να πονά.
Τι φταίει; Τελικά η ίωση που σας «γυρόφερνε» κατάφερε να σας ρίξει. Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα στην περίπτωση αυτή είναι το αίσθημα καταβολής, που μέσα στις επόμενες ώρες ακολουθείται από τα υπόλοιπα.
Η λύση; Οι παραδοσιακές συμβουλές της μαμάς: ξεκούραση, ύπνος, πολλά υγρά, κάποιο αποσυμφορητικό για τη μύτη και αντιπυρετικά. Βέβαια, πριν βγάλετε οι ίδιοι τη
διάγνωση και πάρετε από το φαρμακείο ό,τι θεωρείτε καλύτερο, φροντίστε να συμβουλευτείτε ένα γιατρό. Σε ορισμένες σοβαρές ιογενής λοιμώξεις, όπως η ηπατίτιδα, το πρώτο σύμπτωμα μπορεί να είναι η αδυναμία.
2. Ίσως χρειάζεστε σίδηρο
Τους τελευταίους μήνες, αν και κοιμάστε αρκετά, νιώθετε μονίμως κουρασμένοι και έχετε ατονία. Επιπλέον, φαίνεστε χλωμοί και οι πονοκέφαλοι δεν λένε να σταματήσουν.
Τι φταίει; Η σιδηροπενική αναιμία, η συχνότερη μορφή αναιμίας, που σημαίνει ότι τα αποθέματα σιδήρου στον οργανισμό σας έχουν μειωθεί. Η κόπωση μπορεί να οφείλεται στην κακή οξυγόνωση του αίματος, με αποτέλεσμα το νευρικό και το μυϊκό σας σύστημα να μην τροφοδοτούνται με την απαραίτητη ενέργεια.
Η λύση; Θα χρειαστεί να κάνετε εξετάσεις αίματος, για να ελέγξετε τον αιματοκρίτη και την αιμοσφαιρίνη σας, αλλά και το σίδηρο και τη φεριτίνη σας. Αν οι τιμές τις αιμοσφαιρίνης και του αιματοκρίτη είναι χαμηλότερες από αυτές της αναφοράς, η συνήθης θεραπεία περιλαμβάνει τη λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου και την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε αυτό, όπως κόκκινο κρέας (κυρίως συκώτι και μοσχάρι), όσπρια (φακές, φασόλια), σταυρανθή λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο), αλλά και φρούτα πλούσια σε βιταμίνη C (ακτινίδιο, λεμόνι, πορτοκάλι), που βοηθά στην απορρόφηση του σιδήρου.
3. Το «άρρωστο» γραφείο
Ξεκινάτε με όρεξη τη δουλειά σας, αλλά μέχρι το μεσημέρι είστε έτοιμοι να κοιμηθείτε, το κεφάλι σας πονάει, τα μάτια σας είναι κόκκινα και δεν μπορείτε να συγκεντρωθείτε. Ωστόσο, λίγο αφού φύγετε από το γραφείο, τα συμπτώματα υποχωρούν και νιώθετε καλύτερα.
Τι φταίει; Ο κακός αερισμός, ο ελλιπής φωτισμός, ο θόρυβος, οι πτητικές ουσίες από τις συσκευές στο χώρο εργασίας σας ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την κούραση που νιώθετε. Οι ερεθιστικοί αυτοί παράγοντες, σε συνδυασμό με το άγχος, προκαλούν τα παραπάνω σωματικά και πνευματικά συμπτώματα.
Η λύση; Ανοίγετε τα παράθυρα για να αερίζεται ο χώρος, κάντε συχνά διαλείμματα, ρίξτε μια ματιά σε ένα περιοδικό για να χαλαρώσετε και προσπαθήστε να βγαίνετε τακτικά από το γραφείο, ώστε να ξεκουράζονται τα μάτια σας και να σας χτυπάει λίγο το φως και ο καθαρός αέρας.
4. Ελέγξτε το ψυγείο σας
Στην προσπάθεια να χάσετε κιλά, ξεκινήσατε δίαιτα και κόψατε «μαχαίρι» το ψωμί, τις πατάτες και τα μακαρόνια. Μετά από μερικές εβδομάδες, αν και λίγο πιο αδύνατοι, νιώθετε να σας έχουν «κοπεί» τα πόδια.
Τι φταίει; Οι πρωτεϊνικές δίαιτες, που απαγορεύουν την κατανάλωση υδατανθράκων, προκαλούν κόπωση, αφού είναι ελλιπείς σε πολλές θρεπτικές ουσίες. Εξίσου εξαντλητικές είναι και οι δίαιτες αποτοξίνωσης, όπου καταναλώνονται μόνο λαχανικά, στερώντας από τον οργανισμό τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Όμως και οι δίαιτες νηστείας πρέπει να αποφεύγονται, γιατί απαιτούν την κατανάλωση λιγότερων θερμίδων την ημέρα από αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός.
Η λύση; Καταναλώνετε ποικιλία τροφίμων (λαχανικά, φρούτα, δημητριακά, όσπρια, κρεατικά) και θα νιώσετε γρήγορα την ενεργητικότητά σας να ανεβαίνει. Εάν χρειάζεται να χάσετε βάρος, συμβουλευτείτε ένα
διαιτολόγο, προκειμένου να σχεδιάσει μια ισορροπημένη δίαιτα σύμφωνα με τις ανάγκες σας, που θα σας επιτρέψει να αδυνατίσετε σταδιακά και χωρίς προβλήματα.
5. Μήπως ροχαλίζετε;
Μπορεί να κλείσατε 8 ώρες ύπνου, το πρωί όμως νιώθετε σαν να μην έχετε κοιμηθεί καθόλου. Μάλιστα, δεν σέρνεται μόνο εσείς τα πόδια σας όλη μέρα, αλλά και οι υπόλοιποι ένοικοι του σπιτιού, αφού το ροχαλητό σας δεν τους άφησε να κλείσουν μάτι.
Τι φταίει; Η υπνική άπνοια, ένα πρόβλημα που οι ίδιοι δεν αντιλαμβάνεστε, ωστόσο όσοι κοιμούνται κοντά σας κάτι έχουν καταλάβει. Αιτία είναι η απόφραξη των ανώτερων αναπνευστικών οδών, που έχει ως αποτέλεσμα στη διάρκεια του ύπνου να διαταράσσεται ο ρυθμός της αναπνοής και να παρατηρούνται στιγμιαίες διακοπές της, συχνές αφυπνίσεις που δεν αντιλαμβάνεστε και κυρίως δυνατό ροχαλητό.
Η λύση; Αρχικά χρειάζεται να γίνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής σας, όπως το να χάσετε βάρος (αν είστε υπέρβαροι), να κόψετε το κάπνισμα και να αποφεύγετε την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού 3 ώρες πριν από τον ύπνο. Εάν η άπνοια εμφανίζεται ή επιδεινώνεται σε ύπτια θέση, κοιμηθείτε στο πλάι με τη βοήθεια μαξιλαριών. Φυσικά, μην παραλείψετε να απευθυνθείτε στον παθολόγο σας, ο οποίος, αφού σας εξετάσει, θα σας δώσει οδηγίες και θα σας παραπέμψει στα ειδικά κέντρα ύπνου, που υπάρχουν σε πολλά δημόσια νοσοκομεία.
6. Ρυθµίστε το σάκχαρό σας
Τον τελευταίο καιρό πίνετε... τόνους νερό, αλλά διψάτε συνεχώς, ενώ κουράζεστε με το παραμικρό. Το μόνο που φαίνεται να πηγαίνει καλά είναι το ότι, ενώ τρώτε περισσότερο, αδυνατίζετε αντί να παχαίνετε.
Τι φταίει; Αν περιγράψετε τα συμπτώματα αυτά στο γιατρό σας, πιθανότατα θα υποψιαστεί ότι έχετε αρρύθμιστο διαβήτη, γι’ αυτό το σάκχαρό σας μειώνεται ή αυξάνεται ανεξέλεγκτα, προκαλώντας αίσθημα κούρασης.
Η λύση; Επισκεφτείτε το γιατρό σας, που θα σας συστήσει αιματολογικές εξετάσεις, για να δει τις τιμές του σακχάρου στο αίμα. Αν διαπιστώσει ότι είναι υψηλές, θα σας δώσει τις κατάλληλες οδηγίες όσον αφορά τη διατροφή, ενώ ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης, μπορεί να σας συστήσει φαρμακευτική αγωγή ή ακόμα και την εισαγωγή σε νοσοκομείο.
7. Μπορεί να φταίνε οι ορµόνες;
Οι κινήσεις σας είναι υποτονικές και αισθάνεστε υπνηλία. Κρυώνετε πιο εύκολα σε σχέση με το παρελθόν, έχετε παχύνει χωρίς λόγο και αισθάνεστε μυϊκή αδυναμία.
Τι φταίει; Ο υποθυρεοειδισμός, το ότι δηλαδή ο θυρεοειδής σας δεν παράγει αρκετές ορμόνες Τ3 και Τ4. Ο οργανισμός δεν κάνει αρκετές καύσεις, με αποτέλεσμα να παχαίνετε και να νιώθετε καταβεβλημένοι.
Η λύση; Επισκεφτείτε το γιατρό σας. Μόλις του περιγράψετε τα συμπτώματα αυτά, το πιθανότερο είναι να σας συστήσει μια εξέταση αίματος, προκειμένου να ελέγξει τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς. Αν πραγματικά αντιμετωπίζετε πρόβλημα, η θεραπεία που θα ακολουθήσετε είναι ισόβια και απαιτεί τη χορήγηση ορμόνης του θυρεοειδούς και τακτικό έλεγχο.
8. Μια µατιά στο φαρµακείο
Ο γιατρός σάς συνέστησε τη λήψη διουρητικών. Ωστόσο, μετά από μερικές εβδομάδες, μπορεί η πίεσή σας να είναι εντάξει, όμως εσείς αισθάνεστε κουρασμένοι.
Τι φταίει; Τα διουρητικά συμβάλλουν στην απώλεια νερού και ηλεκτρολυτών (π.χ. νάτριο) από τον οργανισμό, ενώ άλλα φάρμακα που μπορεί να έχουν ως παρενέργειά τους την κόπωση είναι οι β-αναστολείς (μια άλλη κατηγορία αντιυπερτασικών), τα αντιισταμινικά και τα ηρεμιστικά. Βέβαια, η δόση τους, ο χρόνος χορήγησής τους και η ιδιοσυγκρασία του ασθενούς επηρεάζουν τη δράση τους.
Η λύση; Συμβουλευτείτε το γιατρό σας, ώστε να τροποποιήσει ή να διακόψει την αγωγή σας.
9. Ανεβείτε στη ζυγαριά
Τον τελευταίο καιρό έχετε πάρει μερικά κιλά, ενώ έχετε παρατηρήσει ότι σας κόβεται η ανάσα κάθε φορά που ανεβαίνετε τις σκάλες ή σκουπίζετε το σπίτι.
Τι φταίει; Τα παραπανίσια κιλά, που δυσχεραίνουν τις κινήσεις σας, δυσκολεύουν την αναπνοή σας και ταλαιπωρούν τη μέση και τα πόδια σας. Φυσικό είναι, λοιπόν, να νιώθετε κουρασμένοι, αφού κινείστε μεταφέροντας περισσότερο βάρος από αυτό που το σώμα σας αντέχει.
Η λύση; Η απάντηση είναι προφανής: Χάστε βάρος. Μάλιστα, αν χρειάζεται π.χ. να χάσετε 10 κιλά και εσείς αδυνατίσετε κατά πέντε, θα νιώσετε αμέσως την αντοχή σας και τα αποθέματα ενεργητικότητας να αυξάνονται.
10. Ένα νερό, παρακαλώ!
Αν είστε από αυτούς που ξεχνούν να πιουν νερό, τότε στο τέλος της ημέρας είναι πολύ πιθανό να νιώθετε εξαντλημένοι.
Τι φταίει; Η αφυδάτωση, ακόμα κι αν είναι ήπια, γιατί μαζί με το νερό χάνονται και ηλεκτρολύτες. Τα μεταλλικά αυτά στοιχεία περιέχονται στα υγρά του σώματος και είναι απαραίτητα για τη φυσιολογική λειτουργία του μυϊκού και του νευρικού συστήματος.
Η λύση; Πίνετε πολύ νερό, έχοντας πάντα μαζί σας ένα μπουκαλάκι. Μπορείτε, ωστόσο, να καλύψετε την ημερήσια πρόσληψή σας σε υγρά καταναλώνοντας χυμούς, φρούτα και λαχανικά.
Πότε να πάτε στο γιατρό
Αν αισθάνεστε κόπωση περισσότερο από 2 εβδομάδες, ενώ κοιμάστε κανονικά, τρέφεστε σωστά και δεν υπάρχει άλλος λόγος που να δικαιολογεί την κούραση, καλό είναι να απευθυνθείτε στο γιατρό σας. Εκείνος θα σας υποβάλει σε ειδικές ασκήσεις προκειμένου να εξετάσει το μυϊκό σας σύστημα, μιας και όταν αυτό πάσχει, θα πρέπει να διερευνήσει τυχόν νευρολογικό ή μυοσκελετικό πρόβλημα. Επίσης, θα πάρει πλήρες ιατρικό ιστορικό και θα συστήσει τις κατάλληλες εξετάσεις, για να δει αν υπάρχει οργανικό ή ψυχολογικό πρόβλημα. Τέλος, αν εξαντλείστε μετά από ελαφριά σωματική δραστηριότητα (π.χ. σκούπισμα του σπιτιού) και δεν είστε υπέρβαροι, ίσως είναι απαραίτητη η εξέταση από καρδιολόγο.
Πηγή