Την Πέµπτη 17/5/2012 και ώρα 19.00 πραγµατοποιήθηκε Επιστηµονικη ηµερίδα µε θέµα: ¨Νεοπλασίες στα παιδιά – Υπάρχει Ελπίδα¨ στο αµφιθέατρο του ∆ηµοτικού Σχολείου της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς.
Η ηµερίδα διοργανώθηκε από τον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης σε συνεργασία µε το Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων ¨Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ¨, από τα Τµήµατα Καρδιο-Θωρακοχειρουργικό και αιµατολογίας –ογκολογίας.
Η όλη εκδήλωση ήταν υπό της αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς.
Επιστηµονική εποπτεία της εκδήλωσης είχε ο Συντονιστής –∆ιευθυντής Καρδιο- Θωρακοχειρουργός κ. Αντώνιος Κουρτέσης µε την συµµετοχή της Συντονίστριας – ∆ιευθύντριας, Αιµατολόγου –Ογκολόγου κ. Σ. Πολυχρονοπούλου.
Συµµετείχαν επίσης ο ∆ιευθυντής αιµατολόγος κ. Β. Παπαδάκης, η κ. Ε. Ρηγάτου, η κ. Μ. Αµπατζίδου, η κ. Γ. Αυγερινού ενώ το νοσηλευτικό τµήµα παρουσίασε η νοσηλεύτρια – Επόπτρια ∆ηµόσιας Υγείας κ. Ο.Γεροδήµου.
Στην ηµερίδα τονίσθηκε πως η επίπτωση νέων περιστατικών µε νεοπλασία στην παιδική ηλικία για την χώρα µας είναι της τάξης των 250- 300 περιστατικών το χρόνο και το ποσοστό ίασης συνολικά για όλεςτις µορφές ξεπερνά το 70%.
Κάθε χρόνο περίπου 8.600 διαγνώσεις νέων περιπτώσεων παιδικού καρκίνου διαγιγνώσκονται στις Ηνωµένες Πολιτείες. Επιπλέον, οι σύγχρονες θεραπείες κάνουν την παρατεταμένη επιβίωση και την
ανάρρωση όχι µόνο πιθανές αλλά και δυνατές για πολλούς παιδικούς καρκίνους.
Η νεοπλασία στην παιδική ηλικία αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου µετά βεβαίως τα ατυχήµατα πού κατέχουν σταθερά την πρώτη θέση.
Η εµφάνιση νεοπλασίας στα παιδιά µπορεί να εµφανισθεί στα ίδια µέρη µε τους ενήλικες αλλά υπάρχουν κάποιες µορφές νεοπλασιών πού είναι περισσότερο συχνές στα παιδιά.
Η συχνότερη µορφή νεοπλασίας της παιδικής ηλικίας είναι η λευχαιµία πού καταλαµβάνει περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των νεοπλασιών.
Με τις νέες θεραπείες οι προοπτικές για τα παιδιά που πάσχουν από αυτή την ασθένεια έχουν βελτιωθεί σηµαντικά. Άλλη συνήθης εντόπιση είναι όγκος στον εγκέφαλο σε ποσοστό περίπου 20% . Άλλες µορφές που εντοπίζονται συχνά σε παιδιά είναι τα παιδικά λεµφώµατα, η νόσος του
Hodgkin, τα σαρκώµατα του Ewing, κ.α. Λιγότερο συχνές µορφές είναι ο όγκος στους νεφρούς (όγκος του Wilm), ο όγκος του νευρικού συστήµατος (νευροβλάστωµα) και ό όγκος στα οστά (οστεοσάρκωµα).
Σχετικά µε την αιτιολογία των νεοπλασιών στο µεγαλύτερο ποσοστό παραµένει άγνωστη.
Οι νεοπλασίες της παιδικής ηλικίας µπορεί να προκύψουν ξαφνικά, χωρίς πρώιµα συµπτώµατα, και έχουν υψηλό βαθµό ίασης.
Μία οµάδα ειδικών στην αντιµετώπιση των παιδικών νεοπλασιών συνήθως επιτυγχάνει τα καλύτερα αποτελέσµατα. Αυτή η οµάδα περιλαµβάνει παιδίατρους - ογκολόγους, παιδοχειρουργούς, παιδο-
θωρακοχειρουργούς και εξειδικευµένο παιδιατρικό νοσηλευτικό προσωπικό.
Στην ηµερίδα επίσης τονίσθηκε πως υπάρχουν διαφορές µεταξύ νεοπλασιών στην παιδική ηλικία και στους ενήλικες.
• Σε σχέση µε την αιτιολογία στις παιδικές νεοπλασίες ο κληρονοµικός παράγων είναι ισχυρότερος,
• Στα παιδιά την πλειοψηφία αποτελούν οι αιµατολογικές κακοήθειες και ακολουθούν οι συµπαγείς όγκοι.
• Υπάρχουν χαρακτηριστικές µορφές νεοπλασιών που εντοπίζονται πρακτικά µόνο στα παιδιά. Όπως το νευροβλάστωµα, νεφροβλάστωµα, τεράτωµα κ.α.
• Σπανιότερα εντοπίζονται νεοπλασίες στους πνεύµονες, παχύ έντερο, µαστούς πού αποτελούν τις πλέον συνήθεις θέσεις εντόπισης για τους ενήλικες.
• Τέλος η γενική θεώρηση είναι πώς οι νεοπλασίες της παιδικής ηλικίας έχουν σαφώς καλύτερη πρόγνωση και έκβαση σε σχέση µε τους ενήλικες.
Τα προβλήµατα πού προκύπτουν µετά την διάγνωση και την έναρξη
των εξειδικευµένων θεραπειών είναι:
• Οι επανειληµµένες εισαγωγές στο νοσοκοµείο, λόγω λοιµώξεων ή άλλων επιπλοκών.
• Οι παρενέργειες της χηµειοθεραπείας – ανοσοκαταστολή (π.χ. τριχόπτωση, ναυτία, εµετοί, έλκη στην στοµατική κοιλότητα).
• Οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας (π.χ. τριχόπτωση, ερεθισµός του δέρµατος, ναυτία, εµετοί).
• Οι παρενέργειες της χειρουργικής επέµβασης.
• Αλλεργικές αντιδράσεις στην χορήγηση αίµατος, παραγώγων αίµατος ή αντιβιοτικών.
• Οι τροποποιήσεις στις σχολικές και κοινωνικές δραστηριότητες.
• Η αποτυχία κάποιων θεραπειών.
Αναφορικά µε τα αποτελέσµατα των εφαρµοζοµένων µη χειρουργικών θεραπειών για την αντιµετώπιση των διαφόρων µορφών λεµφωµάτων των εµπλεκοµένων τµηµάτων τονίσθηκε πως
o η εφαρµογή κλινικών και ιστολογικών συστηµάτων σταδιοποίησης
o η σχολαστική υποστηρικτική αγωγή
o η σύγχρονη εφαρµογή των BFM πρωτοκόλλων και Α. Κουρτέσης MD, PhD, FETCS 3
o η εντατικοποίηση, όπου αυτή είναι απαραίτητη, της χορηγούµενης χηµειοθεραπείας έχουν συµβάλλει στην ικανοποιητική κλινική έκβαση των ασθενών, η επιβίωση των οποίων (82,6%) είναι ανάλογη αυτής της διεθνούς βιβλιογραφίας.
Αναφορικά µε τις λευχαιµίες τονίσθηκε πως:
o Η Οξεία Λεµφοβλαστική Λευχαιµία (ΟΛΛ) πού είναι πιο συχνή µορφή παιδιατρικού καρκίνου παρουσιάζει ποσοστά επιβίωσης >80%
o Η διάγνωση και η θεραπεία της ΟΛΛ αποτελεί µια πραγµατική επιτυχία στην ιστορία της σύγχρονης ογκολογίας µε αποτελέσµατα επιβίωσης που αγγίζουν το 90% στο Νοσοκοµείο ¨Η Αγία
Σοφία¨
o Η Οξεία Μυελογενής Λευχαιµία (ΟΜΛ) παρουσιάζει ποσοστά επιβίωσης >50% .
Τέλος αναφορικά µε τους συµπαγείς όγκους του Νευρικού συστήµατος Νευροβλαστώµατα, γαγγλιονευρινώµατα κ.α και συµπαγείς όγκους όπως τεράτωµα θύµου αδένα ή ακόµη και αµιγώς
τερατώµατα τονίσθηκε από τους οµιλητές πώς είναι:
Όγκοι µε ενδεχόµενη ιστολογική καλοήθεια, αλλά παρουσιάζουν εξαιρετική δυσκολία στην ριζική τους εξαίρεση και απαιτούν εξειδικευµένους θωρακοχειρουργούς µιάς και είναι σε στενή επαφή
µε ζωτικά όργανα.
• Καρδιά
• Μεγάλα αγγεία
• Σπονδυλική στήλη
• Οισοφάγο
• Περιφερικά νεύρα
• Τραχεία
Συµπερασµατικά για τους συγκεκριµένους όγκους ισχύει διεθνώς και στην χώρα µας ότι:
Η Επιτυχής εξαίρεση οδηγεί σε σαφή µείωση θεραπείας . Εξασφαλίζει βέλτιστη πρόγνωση.
Και έχει άριστα µετεγχειρητικά αποτελέσµατα και στο Νοσοκοµείο µας.
Στην ηµερίδα επίσης παρουσιάστηκε και τονίσθηκε ο ιδιαίτερος ρόλος του άλλου σηµαντικού πυλώνα της όλης θεραπευτικής διαδικασίας δηλ. των εξειδικευµένων νοσηλευτριών πού ο ρόλος
τους είναι πολυσήµαντος και πολυδιάστατος στην αντιµετώπιση του µακροχρόνιου και δύσκολου αγώνα τόσο για το παιδί όσο και το οικογενειακό του περιβάλλον.
Για την Επιστημονική Ομάδα
Αντώνιος Κουρτέσης
Διευθυντής της Καρδιο- Θωρακοχειρουργικής Κλινικής
Νοσοκομείου Παίδων "Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ"